آیین صالحین

وی در ابتدا در خصوص سالگرد شهادت شهیدان رجایی و باهنر گفت: هر چه داریم از این انقلاب، کشور و مردم است و باید همه چیز خود را برای این کشور و مردم فدا کنیم. این شهدا این سعادت را داشتند که با جانشان این موضوع را به اثبات برسانند و امیدواریم با هر چیز دیگری این به اثبات برسانیم.

وزیر امور خارجه محورهای سفر جفری فلتمن معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل و همچنین سلطان قابوس پادشاه عمان به تهران را متفاوت و در عین حال دارای شباهت‌هایی خواند و عنوان کرد: پادشاه عمان به دلیل روابط بسیار خوب 2 کشور به عنوان همسایه قصد داشت در اقدامی نمادین، اولین رئیس کشوری باشد که بعد از مراسم تحلیف آقای روحانی به ایران سفر و درباره موضوعات مختلف صحبت کند. مباحث مختلف روابط دوجانبه همکاری‌های اقتصادی و تجاری در حوزه نفت و گاز و ترانزیت بین دو کشور مطرح و توافقات خوبی بین 2 دولت و وزرای مربوطه انجام شد.

رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه در این سفر مباحث منطقه‌ای مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت، اظهار داشت: منطقه ما با  تهدیدات و خطراتی مواجه است از جمله تهدید فرقه گرایی، افراط، سوء استفاده از وضعیت‌های بحرانی، دخالت خارجی، کوتاه بینی و کوتاه نظری و پیگیری اهداف سیاسی به قیمت حیات مردم و جان انسان‌های بیگناه که 2 کشور دیدگاه‌های نزدیکی نسبت به این تهدیدات داریم که در این زمینه‌ها صحبت شد.

وی ادامه داد: با توجه به تحرک نسبتا قابل توجه عمان در صحنه جهانی، تحولات بین‌المللی مورد گفت‌وگوی مقامات دو کشور بود و پادشاه عمان ملاقات خوبی نیز با مقام معظم رهبری داشت.

ظریف درباره سفر فلتمن نیز گفت: آقای فلتمن مأموریت ویژه‌ در رابطه با سوریه و تحولات خاورمیانه از جمله مصر داشت. ملاقات کوتاهی با من و با همکاران ملاقاتی طولانی‌تر و محتوایی‌تر داشت. ما بر مواضعمان در سوریه از جمله ضرورت یافتن راه‌حل سیاسی و پایان دادن به کشتار، برادرکشی، جنگ و خونریزی در سوریه، پایان دادن به دخالت خارجی و یافتن راه‌حل سیاسی تأکید کردیم.

ظریف با بیان اینکه برخی معقتدند که سوریه راه‌حل نظامی دارد، عنوان کرد: متاسفانه این روزها اخبار زیادی از تهدید به استفاده از زور می‌شنویم که نگران کننده است.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا این تهدیدات را جدی می‌دانید؟ پاسخ داد: اصلا مهم نیست که جدی باشد یا نه؛ مهم این است که یکسری از دولت‌ها به خود اجازه می‌دهند در قرن 21 به روش قرن 19 زندگی کنند. فراموش کرده اند که کشورهای متمدن 60 سال پیش تصمیم گرفتند تهدید به استفاده از زور را از روی میز بردارند.

رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد:اینگونه نیست که هر کشوری اجازه داشته باشد مثل قرون وسطی هر زمانی که خواست به زور متوسل شود، این قانون جنگل مدت‌هاست که در روابط بین‌الملل حذف شده است.

امروز برخی خود را در موضع قاضی و هیئت منصفه، دادستان قرار داده و در آخر می‌خواهند تصمیم خود را اعمال کنند که بسیار باعث تأسف است. 

وی با ابراز تأسف از جنگ در سوریه و کشتار مردم بیگناه و اینکه امکان استفاده از سلاح شیمیایی ایجاد شده، خاطرنشان کرد: ایران قربانی سلاح شیمیایی است و هیچ کس و هیچ دولتی به اندازه ایران این حق را ندارد که استفاده از این سلاح را به هر شکل آن محکوم کند. دیگرانی که دیروز اسنادش منتشر شد علی‌رغم اینکه می‌دانستند رژیم صدام از سلاح شیمیایی استفاده می‌کند به صدام اطلاعاتی می‌دادند که در استفاده از همان سلاح شیمیایی به کار می‌گرفت و علیه غیرنظامیان در سردشت و حلبچه از آن سلاح‌ها استفاده می‌کرد. امروز به یک بهانه و بدون اینکه چیزی ثابت شده باشد و اینکه چه کسی مسئول این جنایت عظیم علیه بشریت است برای خود تصمیم می‌گیرند که جنایت دیگری مرتکب شوند و آن تهدید به استفاده از زور است.

به گفته وزیر امور خارجه تهدید به استفاده از زور در جهان کنونی موضوعیت ندارد.

*حمایت‌هایی که در آخر بلای جان خودشان شد

ظریف در ادامه و در پاسخ به این سؤال که خصومت آمریکا و برخی کشورهای عربی منطقه و رژیم صهیونیستی با دولت سوریه چیست؟‌ گفت:‌ اینها از شرایطی که متاسفانه در سوریه اتفاق افتاده استفاده و این شرایط را برای پیشبرد اهداف خود تشدید می‌کنند. برخی از این اهداف توسعه طلبانه و در حمایت از رژیم صهیونیستی است و برخی از آنها دامن زدن به اختلافات فرقه‌ای است و برخی نگاه کوتاه بینانه از شرایط و وارد شدن به رقابت‌هایی است که اصلا وجود ندارد.

وی افزود: ما اعتقاد نداریم که نیازمندیم با کشورهای دیگر در منطقه رقابت کنیم. ما با همه کشورهای منطقه و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، کشورهای همسایه مسلمان و سایر کشورهای مسلمان منافع و نگرانی‌های مشترکی داریم.

ظریف با بیان اینکه خطر افراط همه ما را تهدید می‌کند، اظهار داشت: شاید این خطر آنها را بیش از دیگران تهدید می‌کند؛ ولی متاسفانه در طول چند دهه گذشته بعد از انقلاب اسلامی با نگاه کوتاه و بدون تحلیل واقعی از گروه‌ها و رژیم‌هایی مثل صدام، القاعده و طالبان حمایت کردند که در آخر بلای جان خودشان شده و خودشان را گرفتار کردند. اینکه در منطقه ما جنگ داخلی، کشتار و قتل مردم بیگناه اتفاق می‌افتد باعث نگرانی است و باید محکوم شود.

وزیر امور خارجه تصریح کرد: کشتن حتی یک انسان جرم است و حتی استفاده از کمترین سلاح شیمیایی یک جرم بین‌المللی است و باید به هر شکل و در هر صورت محکوم شود.

*لشکرکشی به منطقه را تحمل نمی‌کنیم

رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه ایران به عنوان قربانی سلاح شیمیایی به هیچ وجه آمادگی ندارد که استفاده از سلاح شیمیایی را تحمل کند، عنوان کرد: ایران آمادگی ندارد که تحمل کند گروهی از کشورها علی‌رغم سابقه خودشان به یک بهانه یا بهانه‌های دیگری به منطقه لشکرکشی کرده و منطقه را به خاک و خون بکشند و افراط را در منطقه ترویج کرده و منطقه را به پرتگاه خشونت و درگیری ببرند که حتما آثار و تبعات آن از مرزهای سوریه و مصر فراتر می‌رود و دامن بسیاری از این کشورها و خارج از منطقه را خواهد گرفت.

*تبعات هرگونه ماجراجویی در منطقه کل منطقه را در برمی‌گیرد

ظریف درباره اینکه آیا با فلتمن درباره حمله نظامی آمریکا به سوریه صحبت کردید؟ پاسخ داد: به آقای فلتمن گفتم تبعات هرگونه ماجراجویی و دخالت خارجی در منطقه، حتما فراتر از مرزهای آن کشور خواهد بود و کل منطقه را به آتش می‌کشد و این آتش که آتش فرقه گرایی، اختلافات طائفی و اختلافاتی است که وجود ندارد و برای منافع کوته بینانه خود بی جهت به آن دامن می‌ز‌نند، نمی‌تواند در یک منطقه محصور شود.

وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: پاسخ افراط گرایی که در افغانستان ترویج دادند در برج‌های دوقلوی نیویورک گرفتند. افراط و خشونت حد و مرز نمی‌شناسد. شما باید با مبنای افراط و خشونت برخورد کنید نه اینکه فکر کنید اگر آتش افراط را در خانه همسایه به پا کردید این آتش را از خودتان دور کردید، این در دنیای به هم پیوسته کنونی یک خیال خام باطل است.

* شأن پادشاه عمان بالاتر از آوردن پیام است

به گزارش فارس، رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سؤال که آیا فلتمن و پادشاه عمان حامل پیامی برای ایران بودند؟ با بیان اینکه شأن پادشاه عمان بالاتر از آن است که پیام بیاورد، خاطرنشان کرد:‌روش‌های رسمی بین آمریکا و ایران برای انتقال پیام وجود دارد و دولت سوئیس به عنوان حافظ منافع آمریکا، پیام‌های رسمی 2 کشور را منتقل می‌کند.

وی با بیان اینکه آمریکا و ایران 35 سال گفت‌وگوی مستقیم نداشتند، گفت:‌کشورهایی که با دو طرف ارتباط و امکان برقراری تماس دارند برداشت‌های خود را از دیدگاه‌های آمریکا به ما و احتمالا برداشت‌هایشان را از دیدگاه‌های ما به آمریکایی‌ها منتقل می‌کنند که من این را انتقال پیام نمی‌نامم و بیشتر به عنوان انتقال برداشت‌ها و کمک به فهم بیشتر شرایط و مساعی جمیله و استفاده از امکاناتی است که کشورهای دوست برای کم کردن تنش و حل و فصل مشکلات صورت می‌دهند.

رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: سلطان عمان دیدگاه‌های طرف آمریکایی و سایر کشورها در سطح بین‌الملل را در گفت‌وگو با مقامات عالی ایران مطرح و نظرات ما را شنیدند و تصور می‌رود ممکن است این نظرات را در گفت‌وگوهایی که دارد به طرف‌های دیگر منتقل کند. این طبیعت روابط دوجانبه وروابط بین‌الملل است.

*سفر فلتمن به عنوان معاون دبیرکل

وی اینکه فلتمن حامل پیامی باشد را رد کرد و افزود: درست است آقای فلتمن شهروند آمریکاست و قبلا مقام وزارت خارجه آمریکا بوده، ولی ایشان این کلاه را از سرش برداشته است. زمانی که افراد به سازمان بین‌المللی می‌پیوندند باید خدمتگذار جامعه بین‌المللی باشند. البته ممکن است برخی منافع کشور خود و کشوری که تابع آن هستند را کماکان دنبال کنند. اما سفر آقای فلتمن به ایران به عنوان معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل بود و در آن قالب با ما در خصوص مسائل منطقه و سوریه گفت‌وگو و نظرات خود و سایر کنشگران را به ما منتقل کرد و ما نیز نظرات خود را بیان کردیم.

ظریف با بیان اینکه معتقدیم سازمان ملل متحد می‌تواند و می‌باید نقش برجسته و محوری در پایان دادن به این درگیری و خشونت ایفا کند، اظهار داشت: معتقدیم باید دنبال راه‌حل سیاسی رفت و روشی را پیدا کرد که همه مردم، گروه‌ها، اقوام، ادیان و مذاهب در سوریه با هم زندگی کنند؛ کما اینکه سال‌ها در صلح و آرامش زندگی کردند.

وی خاطرنشان کرد: این یک بازی خطرناک خارجی است که این گروه‌ها را به جان هم انداخته، امروز مردم بیگناه در سوریه کشته می‌شوند و هنوز برخی‌ها فکر می‌کنند سوریه راه‌حل نظامی دارد. بسیار متاسفم که می‌شنوم برخی از همسایگان در مذاکراتشان گفته‌اند که باید برای سوریه راه‌حل نظامی پیدا کرد. این نشانگر آن است که اصلا درک صحیحی از شرایط در منطقه و درک صحیحی از قرن 21 ندارند.

رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: امروز نمی‌توان برای مشکلات پاسخ نظامی پیدا کرد، امروز باید برای مشکلات پاسخ‌هایی از طریق یافتن منافع مشترک و روش‌های همکاری پیدا کرد.

وزیر خارجه یادآور شد: اگر بخواهید با پاسخ نظامی مشکل را حل کنید، یک آتشی را زیر خاکستر می‌کنید که هیچ‌گاه متوقف نخواهد شد و با نیروی نظامی و سرکوب نمی‌شود مشکلات را حل کرد.

*سوریه راه‌حل نظامی ندارد

به گفته وی این تصور که می‌شود برای سوریه پاسخ نظامی پیدا کرد، تصوری واهی و باطل است و باید سازمان ملل نقش ایفا کرده و به این تصور پایان دهد تا گروه‌های مختلف سوریه به راه‌حل مورد توافق برسند.

ظریف ابراز امیدواری کرد که سازمان ملل در عمل به دنبال حل سیاسی موضوع سوریه باشد و یادآور شد: اگر دنبال راه دیگری باشند حتما محکوم به شکست است.

وی با اشاره به گفت‌وگوهای تلفنی با همتایان و مقامات برخی سازمان‌ها و رایزنی درباره تحولات مصر و سوریه، خاطرنشان کرد: این گفت‌وگوها ادامه دارد و مشغول رایزنی گسترده با کشورهای مختلف منطقه، کشورهای غربی،‌روسیه و دیگر کنشگران در صحنه بین المللی هستیم تا مانع یک فاجعه در منطقه شویم. فاجعه‌ای که ممکن است شروع شود ولی پایان آن معلوم نیست. فاجعه‌ای که به اعتقاد من یک تله است، تله‌ای که افراطیون برای آمریکا و دیگران ایجاد کردند.

* تله‌ای که برای اوباما در منطقه ایجاد کرده‌اند

رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به شرایط کنونی آمریکا، گفت: به نظر نمی‌رسد در شرایط کنونی داخلی آمریکا آقای اوباما نیاز به جنگ داشته باشد. وضعیت اقتصادی آمریکا نشانگر آن است که رئیس جمهور آمریکا با مشکلات جدی مواجه است.

وی با بیان اینکه تله خطرناکی را برای اوباما در منطقه ما ایجاد کرده‌اند، اظهار داشت: اگر در این دام گرفتار شود حتما خاطره بسیار بدی از دوران ریاست جمهوری اوباما در ذهن‌ها باقی خواهد ماند.

* سیاست خارجی حوزه حاکمیت است

وزیر خارجه در خصوص سیاست خارجی دولت یازدهم با بیان اینکه هیچ دولتی در دنیای کنونی نمی‌تواند سیاست‌های متفاوت داشته باشد، گفت: ممکن بود شما یک روزی سیاست‌های متفاوت داشتید، ولی امروز با وجود شبکه‌های ارتباطی ناگزیرید یک سیاست داشته باشید.

ظریف سیاست خارجی را حوزه حاکمیت خواند و افزود: هر حاکمیتی یک صدا دارد. درست است در داخل حاکمیت‌ها دیدگاه‌های متفاوت وجود دارد و حاکمیت‌ها یکپارچه نیستند، اما در نهایت مجموعه حاکمیت باید یک سیاست خارجی را دنبال کند. اگر هر کسی بخواهد ساز خود را بزند دیگر یک صدای متوازن زیبا و قابل قبولی از این مجموعه خارج نخواهد شد و همه باید براساس یک قاعده و رهبر ارکستر این ساز را بنوازند تا صدای دلنوازی از این مجموعه خارج شود.

وزیر خارجه سیاست خارجی را حوزه تخصصی و حاکمیتی برشمرد و گفت: باید یک سیاست را دنبال کنید، حتی اگر یک فرد گارگزارمعتقد باشد که آن سیاست غلط است.

*سیاست خارجی حوزه تلاش برای تشویق شدن از سوی دیگران نیست

وی با بیان اینکه ما دو وظیفه داریم یک وظیفه به عنوان تحلیلگر که هر چه را می‌بینیم بررسی و به مقامات بالاتر ارائه دهیم و وظیفه دیگر به عنوان مجری که وظیفه داریم سیاستی که براساس مجموعه ملاحظات است را اجرا کنیم، خاطرنشان کرد: کشور باید یک سیاست خارجی داشته باشد. حوزه سیاست خارجی حوزه شعار و بازی جناحی و دعوای داخلی و تلاش برای اینکه از سوی برخی‌ها تشویق شوید، نیست؛ بلکه حوزه پیگیری مستمر آرمان‌ها و منافع ملی است و باید در این حوزه با یک صدا حرکت کنیم که بر شرایط پیچیده دنیای امروز فائق آمده و کشور را با آرامش به سامان برسانیم.

* روحانی قصد ندارد از معاونت بین‌الملل استفاده کند

وی در خصوص اظهارات سعیدلو معاون بین‌الملل احمدی‌نژاد مبنی بر اینکه در این سمت کماکان به فعالیت خواهد پرداخت و اینکه آیا این معاونت در دولت یازدهم کماکان به کارش ادامه می‌دهد؟ پاسخ داد: آنچه من از آقای روحانی شنیدم این است که قصد ندارند از این معاونت استفاده کنند، چون معتقد هستند این کار وزارت امور خارجه است و باید در این وزارتخانه دنبال شود.

ظریف یادآور شد: البته خود ایشان باید این تصمیم‌گیری را انجام دهد. اینکه دستگاه‌های مختلف بخواهند سیاست خارجی را پیش ببرند و هر دستگاهی یک سازوکاری داشته باشد ضرورت ندارد. وزارت خارجه یک دستگاه صنفی نیست، بلکه دستگاه حاکمیتی و در خدمت کل حاکمیت است.

وی با اشاره به اظهارات مقام معظم رهبری که وزارت خارجه نیمی از کشور است، خاطرنشان کرد: ما موظفیم از طرف همه دولت و نظام سیاست خارجی را پیش ببریم. اینکه هر جایی بخواهد سازوکاری را درست کند که برای خود سیاستی را پیش ببرد، ضروری نیست. وزارت خارجه می‌تواند در خدمت همه دستگاه‌ها باشد. وزارت خارجه معاونت بین‌الملل رئیس جمهور است و وظایف سیاست خارجی را برای رئیس جمهور و نظام انجام می‌دهد.

رئیس دستگاه دیپلماسی دولت یازدهم اضافه کرد: امیدوارم در دولت تدبیر و امور با تدبیر آقای رئیس جمهور همه کارهای سیاست خارجی را در یک مجموعه در خدمت منافع ملی قرار داد و دستگاه وزارت خارجه با تخصص کارشناسان بتواند در این حوزه در خدمت مردم باشد.

وی درباره سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با بیان اینکه این سازمان دستگاه قانونی است که وزارت خارجه در آنجا نقش و همکاری دارد، اظهار داشت: وزارت خارجه در نمایندگی‌هایش از رایزنان فرهنگی این سازمان استفاده می‌کند. در نمایندگی‌های ایران در خارج از کشور رایزنان و وابسته‌هایی از سایر دستگاه‌ها از جمله نیروهای مسلح حضور دارند.

 

وزیر خارجه ادامه داد: وزارت خارجه در حوزه خارجی باید سایر دستگاه‌ها را هدایت کند. هر کسی نمی‌تواند به سیاست خارجی رسید ساز خود را بزند، هر کسی نمی‌تواند مواضع متضادی در حوزه سیاست خارجی اعلام کند. حرف‌ها در دنیای امروز بار ویژه معنایی دارند و می‌تواند برای کشور نفوذ یا آسیب پذیری ایجاد کنند. باید با تشخیص، آینده‌نگری و پرهیز از شعار و شتاب‌زدگی صورت گیرد و دستگاه سیاست خارجی این وظیفه را دارد که این کار را انجام دهد.